Vatican - Παραίτηση Πάπα – Part 1

Στις 28 Φεβρουαρίου 2013, Ο Πάπας Βενεδικτος ο 16ος παραιτήθηκε επίσημα από τον Θρόνο της Ρωμαιοκαθολικής εκκλησίας κάτι που είχε να συμβεί σχεδόν 600 χρόνια Ο Βενέδικτος ο 16ος είναι ο πρώτος Πάπας που εγκαταλείπει το θρόνο από το 1415 και τον Γρηγόριο ΙΒ’.

Για να καταλάβει κανείς το σπάνιο της παραίτησης ενός ποντίφικα αρκεί να αναλογιστούμε ότι την τελευταία φορά που συνέβη δεν είχε πέσει ακόμη η Κωνσταντινούπολη και φυσικά δεν είχε ανακαλυφθεί η Αμερική.

Με αφορμή την παραίτηση του Πάπα Βενεδικτου 16ου  είπα να κάνω ένα αφιέρωμα από 3 part:

• ένα στον Παπισμό και της παραιτήσεις
• ένα για την άδυτη ιστορία της Ρωμαιοκαθολικής εκκλησίας
• ένα για τις προφητείες για τον Παπισμό

Πάπας και Παραιτήσεις ανά τους αιώνες

Στην ιστορία του παπισμού είχαν προϋπάρξει 3 επίσημες παραιτήσεις ..και αυτές ήταν:

1) Πάπας Γρηγόριος ΙΒ’

Ο Γρηγόριος, γεννήθηκε στο  Angelo Correr ή Corraro (περ. 1326 μ.Χ.). Διετέλεσε Πάπας της Ρώμης, από το 1406 –όταν στις 30 Νοεμβρίου διαδέχτηκε τον Πάπα Ιννοκέντιο τον 7ο- μέχρι το 1415, που παραιτήθηκε.

Ο Πάπας Γρηγόριος εξελέγη στη Ρώμη από ένα κονκλάβιο, αποτελούμενο από 15 καρδιναλίους, με τον όρο ότι, εάν ο Αντιπάπας Βενέδικτος ΙΓ' (1394–1423) παραιτούνταν από τις αξιώσεις του για την Παπωσύνη, θα παραιτούνταν και αυτός και θα γινόταν νέα εκλογή, κλείνοντας έτσι το Δυτικό Σχίσμα (1378–1417).

Ο Πάπας Γρηγόριος θήτευσε σε μία ιδιαίτερα ταραγμένη περίοδο για τη Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία. Διαφωνίες, ίντριγκες, αιρέσεις και διαμάχες ανάμεσα στους θρησκευτικούς ταγούς της εποχής, σημάδεψαν τα χρόνια της θητείας του στον παπικό θρόνο.

Οι δύο Ποντίφηκες ξεκίνησαν διαπραγματεύσεις για να συναντηθούν σε ουδέτερο έδαφος στη Σαβόνα της Λιγουρίας, αλλά οι υποστηρικτές τους χρησιμοποίησαν όλη την επιρροή τους για να αποτρέψουν μια τέτοια συνάντηση, ενώ και οι δυο τους φοβόντουσαν πως θα συλληφθούν από οπαδούς του αντιπάλου.

Οι καρδινάλιοι του Γρηγορίου ΙΒ' έδειξαν ανοικτά τη δυσαρέσκειά τους από τους χειρισμούς και άφησαν να εννοηθεί πως θα αποσύρουν την υποστήριξή τους προς αυτόν.

Στις 4 Μαΐου 1408, ο Γρηγόριος ΙΒ' τους συγκέντρωσε στην πόλη Λούκα και τους διέταξε να μην την εγκαταλείψουν για κανένα λόγο. Εκεί έχρισε και τέσσερις νέους καρδιναλίους, παρά την αρχική του υπόσχεση προς το κονκλάβιο πως δεν θα έκανε νέους.

Όμως, επτά εξ αυτών έφυγαν από τη Λούκα και συναντήθηκαν με καρδιναλίους του Βενεδίκτου ΙΓ' με σκοπό να γίνει ένα ενιαίο κονκλάβιο, το οποίο θα απομάκρυνε και τους δύο και θα εξέλεγε έναν νέο.

Ακολούθως, συγκάλεσαν τη Σύνοδο της Πίζα και κάλεσαν και τους δύο Ποντίφηκες να παραστούν. Κανείς εκ των δύο όμως δεν εμφανίστηκε. Η Σύνοδος αυτή καθαίρεσε και τους δύο, στις 5 Ιουνίου 1409, ως καρδινάλιους, ενώ οι ίδιοι παρέμειναν στη θέση τους –όρος που είχε θέσει ο ίδιος ο Πάπας Γρηγόριος ο 12ος.

Η Σύνοδος της Κωνσταντίας επέλυσε τη διαφορά. Ο Γρηγόριος ΙΒ' όρισε πληρεξουσίους του τον Carlo Malatesta και τον Καρδινάλιο Giovanni Dominici. Κατόπιν, ο Καρδινάλιος συγκάλεσε Σύνοδο και στις 4 Ιουλίου 1415 ο Malatesta, ενεργώντας εξ ονόματος του Γρηγορίου ΙΒ', ανακοίνωσε την παραίτηση του Πάπα, η οποία έγινε αποδεκτή από τους καρδιναλίους. 

Όπως συμφωνήθηκε, διατηρήθηκαν όλοι οι καρδινάλιοι που είχαν χριστεί από τον Γρηγόριο ΙΒ' και έδωσαν στον Γρηγόριο ΙΒ' τον τίτλο του επισκόπου του Frascati, του επικεφαλής του Κολλεγίου των Καρδιναλίων και του μόνιμου Λεγάτου της Ανκόνα. Η Σύνοδος απομάκρυνε τον Αντιπάπα Ιωάννη ΚΓ' (1410–15), διάδοχο του Αλεξάνδρου Ε', κλείνοντας έτσι το Δυτικό Σχίσμα.

Το υπόλοιπο της ζωής του ο Γρηγόριος το πέρασε σε σιωπηρή αφάνεια στην Ανκόνα.

2) Πάπας Kελεστίνος Ε’

Η πιο γνωστή παραίτηση ήταν του Πάπα Kελεστίνου Ε’ το 1294. Ο Kελεστίνος Ε΄, υπήρξε μοναχός του Τάγματος των Βενεδικτίνων και εξελέγη Πάπας σε ηλικία 80 ετών.  Μόλις πέντε μήνες μετά την ανάδειξή του, έφτιαξε ο ίδιος Διάταγμα που του επέτρεπε να αποχωρήσει από τον παπικό θρόνο.

Ο πάπας Kελεστίνος Ε’ παραιτήθηκε κατά τα δικά του λεγόμενα «για λόγους ταπεινοφροσύνης, επισφαλούς υγείας, ελλείψεως γνώσεως» καθώς και για να ξαναβρει «την ειρήνη και την εσωτερική γαλήνη του πρότερου βίου».

Η εκλογή του Kελεστίνου Ε’ υπήρξε τελείως συμπτωματική και σε στιγμή ανάγκης για τη Ρωμαιοκαθολική Εκκλησίας. Ο ίδιος ήταν άγνωστος και απλά έχαιρε τη φήμη του Αγίου ως μοναχός και μάλιστα ερημίτης.

Το διάταγμα του Kελεστίνου Ε’ που άνοιγε τον δρόμο για την ελεύθερη παραίτηση του Πάπα – μέχρι τότε είχαν υπάρξει μόνο εξαναγκασμοί σε παραίτηση - εισήλθε στο βιβλίο των «Degretalium» και μετέπειτα στο Κανονικό Δίκαιο της Καθολικής Εκκλησίας (ιδέ Κανόνα 332 παράγ. 2)


3) Πάπας Βενέδικτος Θ΄

Ο Βενέδικτος Θ΄, ο οποίος γεννήθηκε με το όνομα Θεοφύλακτος στην πόλη Τούσκουλο του Λατίου, εξελέγη Πάπας τρεις φορές μεταξύ 1032 και 1048. Η ανάδειξή του στον θρόνο του Αγίου Πέτρου θα μπορούσε να θεωρηθεί φυσιολογικό επακόλουθο, καθώς θείοι του ήταν ο Πάπας Βενέδικτος Η΄, αλλά και ο Πάπας Ιωάννης ΙΗ΄.

Ο Βενέδικτος Θ΄ έγινε ο νεότερος Πάπας στην ιστορία της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας, αναλαμβάνοντας τον θώκο σε ηλικία μόλις 18 ετών. Σύμφωνα με ιστορικές πηγές, διακρίθηκε για τον διεφθαρμένο και έκλυτο βίο του.

Ο Βενέδικτος Θ΄ υπήρξε επίσης ο πρώτος ανοιχτά ομοφυλόφιλος Πάπας, ενώ οι επικριτές του κάνουν λόγο για διοργάνωση οργίων στο Λατερανό ανάκτορο του Βατικανού. Ο μεταγενέστερός του, Πάπας Βίκτωρ Γ΄ έκανε λόγο για «τους βιασμούς, τις δολοφονίες και άλλες αποτρόπαιες πράξεις» του Βενέδικτου Θ΄.

Το 1045, ο νονός του Βενέδικτου Θ΄, ο ενάρετος ιερέας Ιωάννης Γρατσιάνο -αργότερα Πάπας Γρηγόριος ΣΤ΄- έπεισε τον Βενέδικτο Θ΄ να παραιτηθεί από τον θρόνο, έναντι αδρής χρηματικής αμοιβής. Άλλες πηγές υποστηρίζουν ότι το αίτημα παραίτησης προήλθε από τον ίδιο τον Βενέδικτο, ο οποίος επιθυμούσε να παντρευτεί μία από τις πάμπολλες ερωμένες του.

Η οριστική του απομάκρυνση από το Βατικανό το 1048, χάρη στην επέμβαση γερμανικών στρατευμάτων, τον οδήγησε σε μοναστικό τάγμα της βόρειας Ιταλίας, όπου φέρεται να έζησε ενάρετα, απαρνούμενος τον έκλυτο παπικό του βίο.


Πάπας Βενεδικτος ο 16ος – Βιος & Ιστορία  

Ο Joseph Aloisius Ratzinger γεννήθηκε στις 16 Απριλίου 1927 στο Marktl am Inn, στη Βαυαρία της Γερμανίας, όπου ο πατέρας του ήταν αστυνομικός. Όταν έκλεισε τα 14 έγινε, όπως του επέβαλλε ο νόμος, υποχρεωτικά μέλος της χιτλερικής νεολαίας. 

Από την αρχή όμως δεν πήγαινε στις συναντήσεις και έκανε αίτηση για να παραιτηθεί από μέλος. Το 1943, σε ηλικία 16 ετών, υποχρεώθηκε από το Τρίτο Ράιχ να υπηρετήσει με τους υπόλοιπους συμμαθητές του στα αντιαεροπορικά πυροβόλα για την υπεράσπιση ενός εργοστασίου της BMW, έξω από το Μόναχο. Έκανε την βασική εκπαίδευση και στάλθηκε στην Ουγγαρία, από όπου το 1944 ρισκάροντας την θανατική ποινή κατάφερε να διαφύγει.

Από το 1946 μέχρι το 1951 σπούδασε θεολογία και φιλοσοφία. Το 1951 δέχτηκε το μυστήριο της Ιεροσύνης μαζί με τον μεγαλύτερο αδερφό του, Georg Ratzinger. Το 1953 πήρε διδακτορικό στη θεολογία και το 1957 υπέβαλε την υφηγεσία του στο πανεπιστήμιο του Μονάχου.

 Ένα χρόνο αργότερα, το 1958, ο Ράτσινγκερ έγινε καθηγητής δογματικής θεολογίας στην Ανώτατη Φιλοσοφική Θεολογική Σχολή του Freising. Μέχρι το 1977 εργάστηκε σε αυτόν τον τομέα στα Πανεπιστήμιο του Μονάχου, του Münster, του Tübingen και του Regensburg. Από το 1962 μέχρι το 1965 ήταν παράλληλα και σύμβουλος του Αρχιεπίσκοπου Κολονίας, του Καρδινάλιου Γιόζεφ Φρινγκς.

 Το 1977 ο Παύλος ΣΤ' ανακήρυξε τον Ratzinger καρδινάλιο. Το 1978 ο Καρδινάλιος Ratzinger συμμετείχε στην εκλογή του Ιωάννη Παύλου Α' και του Ιωάννη Παύλου Β'. Ο Ιωάννης Παύλος Β' τον κάλεσε το 1981 να μείνει στη Ρώμη σαν ανώτερος του σύμβουλος για θεολογικά θέματα.

 Μετά το θάνατο του Ιωάννη Παύλου του Β', ο Ratzinger εξελέγη από το συμβούλιο των καρδιναλίων (κονκλάβιο) στις 19 Απριλίου 2005, και έγινε μετά τον Αδριανό ΣΤ' ο πρώτος Γερμανός Πάπας της Καθολικής Εκκλησίας μετά από 482 χρόνια. Τρεις μέρες πριν εκλεγεί Πάπας έκλεισε τα 78. Έτσι από το 1730 και μετά είναι ο μεγαλύτερος σε ηλικία εκλεγμένος Πάπας. Το όνομα που επέλεξε για την ενθρόνισή του ήταν Βενέδικτος ΙΣΤ'.

Στις 11 Φεβρουαρίου 2013, το Βατικανό ανακοίνωσε επισήμως ότι ο Πάπας θα παραιτείτο του αξιώματός του στις 28 Φεβρουαρίου 2013 στις 20:00, λόγω της προχωρημένης ηλικίας του αποτελώντας έτσι τον πρώτο Πάπα που να προχωρά σε τέτοια κίνηση από τον Γρηγόριο ΙΒ΄ το 1415. Η κίνηση αυτή ήταν εντελώς απρόσμενη για τους σύγχρονους καιρούς, καθώς οι Πάπες διατηρούσαν το αξίωμά τους μέχρι τον θάνατό τους.

 Σε ανακοίνωση που εξέδωσε, ο Βενέδικτος ανέφερε ως αίτιο της απόφασής του την μείωση των αντοχών του και τις μεγάλες φυσικές και πνευματικές απαιτήσεις του αξιώματος του Πάπα. Ανακοίνωσε επίσης ότι θα συνέχιζε να υπηρετεί την εκκλησία "μέσω μιας ζωής αφιερωμένης στην προσευχή."

Οι γκάφες

Ο συντηρητισμός του Βενέδικτου τον ακολούθησε σε όλη τη διάρκεια της θητείας του, με εξαίρεση την πρόσφατη απόφασή του να χρησιμοποιήσει το Twitter για να επικοινωνεί με το παγκόσμιο εκκλησίασμά του. Κι αν ο Πάπας έχει το «αλάθητο», ο Βενέδικτος θα μείνει μάλλον στην Ιστορία για τις γκάφες του, που στοίχησαν τόσο στη δική του υστεροφημία όσο και στην Καθολική Εκκλησία.

Έγινε Πάπας το 2005 και ήδη έναν χρόνο αργότερα κατάφερε να εξοργίσει τους μουσουλμάνους, όταν κατά τη διάρκεια ομιλίας του επικαλέστηκε μια μεσαιωνική περιγραφή του Μωάμεθ και της διδασκαλίας του, σύμφωνα με την οποία ήταν «κακός και απάνθρωπος». Μετά τις βίαιες αντιδράσεις σε αρκετές ισλαμικές χώρες, ο Βενέδικτος αναγκάστηκε να ζητήσει συγνώμη.

Λίγα χρόνια αργότερα κατάφερε να εξοργίσει και την εβραϊκή κοινότητα, με την αποδοχή στην Εκκλησία τεσσάρων επισκόπων τους οποίους είχε αφορίσει πριν από 20 χρόνια ο Ιωάννης Παύλος ο Β'. Ένας εξ αυτών, ο Ρίτσαρντ Ουίλιαμσον, είχε αμφισβητήσει το μέγεθος του Ολοκαυτώματος, λέγοντας ότι οι Ναζί σκότωσαν... μόλις 300.000 Εβραίους και χωρίς να χρησιμοποιήσουν θαλάμους αερίων.

Το 2008 ενόχλησε τους ομοφυλόφιλους όταν υποστήριξε πως η υπεράσπιση της ετεροφυλοφιλίας είναι εξίσου σημαντική με την προστασία των τροπικών δασών.

Αργότερα, κατά τη διάρκεια επίσκεψης στην Αφρική, είπε ότι τα προφυλακτικά επιτείνουν το πρόβλημα του AIDS, υπαινισσόμενος πως διευκολύνουν τις σεξουαλικές σχέσεις.

Δεν κατάφερε να αντιμετωπίσει τα οικονομικά σκάνδαλα στα οποία είχε εμπλακεί το Βατικανό και συγκεκριμένα υποψίες ότι έχουν χρησιμοποιηθεί λογαριασμοί του για ξέπλυμα χρήματος μέσω των πολλών μη κυβερνητικών οργανώσεων που χρηματοδοτεί.

Πολλά λόγια και λίγα έργα, εξάλλου, ήταν η στάση του και στην υπόθεση κακοποίησης παιδιών από καθολικούς ιερείς, σε σημείο που τα θύματα ιερέων της Ιρλανδίας να χαιρετίσουν με ενθουσιασμό την παραίτηση του Πάπα.


Επιλογος

Ο Πάπας Βενέδικτος ο 16ος δεν θα αναφερθεί σαν κάτι το ιδιαίτερο από τους μελλοντικούς ιστορικούς ως προς το έργο του. Θα αναφέρεται, ωστόσο, ως ο Πάπας που τόλμησε να υποβάλει την παραίτησή του διαισθανόμενος πως οι δυνάμεις του τον εγκαταλείπουν.

Συνήθως, ο Πάπας της Ρώμης εμφανίζεται ως εκπρόσωπος του Θεού επί της Γης. Η ίδια η λέξη Ποντίφικας σημαίνει γεφυροποιός, εκ του Pons (γέφυρα) και - fex < facio (κάνω), με αναφορά στη γέφυρα του ποταμού Τίβερη. Επί της ουσίας, ωστόσο, η έννοια της λέξης είναι σαφής. Ποντίφικας είναι εκείνος που αναλαμβάνει τον ρόλο της γέφυρας μεταξύ Θεού και ανθρώπων.

Ο Πάπας Βενέδικτος έδειξε, λοιπόν, ότι υποκλίνεται μπροστά στην ανθρώπινη φύση και ότι το γήρας ου γαρ έρχεται μόνον. Γι’ αυτό αξίζει να τον θυμόμαστε.

ΠΗΓΕΣ
• Tony Bushby, The Criminal History of The Papacy, Nexus November/December 2006
• Catholic Encyclopedia, Farley ed.
• The Cradle of Christ, Bishop Frotheringham, 1877
• Extermination of the Cathars, Simonde de Sismondi, 1826
• Eric John ed., The Popes. A concise Biographical History, Burns&Oates, London, 1964)
• Annals of Hincmar, Archbishop of Reims,pub.c.905
• Horace K. Mann,77}e lives of the popes in the early middle ages, Kegal Paul, London, 1925
• Gospel of Luke, Mount Sinai manuscript of the Bible, British Museum, 1934
• Bull Unam Sanctam, Boniface VIII, 1302
• Istoria d'ltalia, Fran.Guicciardini, 1537
• Diterot'Encyclopedie, 1759
• Encyclopedia Britannica,3rd ed., 1797
• History in the Encyclopedia, D.H. Gordon, N. York,1947
• The good news of the Kingdoms, N.Segal, Australia, 1995
• Samuel Edgar's, The Variations of Popery, London, 1838
• Catholic Encyclopedia, Pecci ed.
• Historia Ecclesiastica, MS 151
• Istoria d'ltalia, 1832 ed.
• Paolo Giovio, De Vita Leonis Decini, Pontificus Maximus, 1897
• Letters and Comments of Pope Leo X, ibid.
• Liber Pontificalis • Liberian Catalogue
• www.usaAfricaonline.com/Morality and Society/Pope speaks 2006 ww.inthesetimes.com/article/2059